O Λεπέτυμνος το ψηλότερο βουνό της Λέσβου, αποτελεί το μεγαλύτερο ηφαίστειο του νησιού. Οι ψηλές κορυφές του, ο Προφήτης Ηλίας και η Βίγλα αποτελούν δύο μεγάλους ηφαιστειακούς δόμους που δημιουργήθηκαν πριν από 17 εκατομμύρια χρόνια, όταν παχύρευστη λάβα ανάβλυσε στο κέντρο της μεγάλης καλδέρας της Βόρειας Λέσβου.
Η ηφαιστειακή ιστορία του Λεπετύμνου είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα στην περιοχή ξεκίνησε πριν από 22 εκατομμύρια χρόνια και σιγά-σιγά μέσα από αλλεπάλληλες ηφαιστειακές εκρήξεις και εκχύσεις μάγματος δημιουργήθηκε ένα μεγάλο στρωματοηφαίστειο. Πριν από 18 εκατομμύρια χρόνια μια τεράστια έκρηξη κατέστρεψε τον ηφαιστειακό κώνο και στη θέση του δημιούργησε μια μεγάλη ηφαιστειακή καλδέρα, η οποία εκτείνεται από το Μόλυβο μέχρι την περιοχή του Πετσοφά στην Καλλονή. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα συνεχίσθηκε, και στο εσωτερικό της μεγάλης καλδέρας δημιουργήθηκαν οι δύο ηφαιστειακοί δόμοι του Προφήτη Ηλία και της Βίγλας, με υψόμετρο 938 και 968 μέτρα, αντίστοιχα.
Στο Λεπέτυμνο εκτός από πλούσια γεωποικιλότητα συναντάμε ένα ιδιαίτερο οικοσύστημα που το χαρακτηρίζει η πλούσια βιοποικιλότητα. Ένα ιδιαίτερο στοιχείο είναι η παρουσία εντυπωσιακών άγριων αλόγων που ζουν ελεύθερα στις πλαγιές του ηφαιστείου.