Σε ένα γραφικό ύψωμα στα ανατολικά του Πολιχνίτου, όπου δεσπόζουν οι πυκνοί ελαιώνες και οι ψηλές λεύκες βρίσκεται η μονή Δαμανδρίου αφιερωμένη στην κοίμηση της Θεοτόκου. Το Δαμάνδρι ως και τον 16ο αιώνα ήταν χωριό της περιοχής, το οποίο καταστράφηκε κατά τις πειρατικές επιδρομές, όπως και άλλα χωριά, και οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν σε γειτονικά κεφαλοχώρια. Υπάρχουν δύο εκδοχές σχετιζόμενες με την ίδρυση της μονής Δαμανδρίου∙ η μια θεωρεί το μοναστήρι αστικό μέσα ή κοντά στο εν λόγω χωριό, η άλλη το θεωρεί σαν νεότερο ιδρυμένο από εναπομείναντες μοναχούς παλιότερου μοναστηριού της ευρύτερης περιοχής, γνωστής με το όνομα «Παλιομονάστηρα», οι οποίοι κατέφυγαν στον εγκαταλελειμμένο ναό του χωριού Δαμάνδρι και τον έκαναν καθολικό της νέας τους μονής.

Το καθολικό είναι μονόκλιτη βασιλική, ιστορημένη με αξιόλογες τοιχογραφίες του 16ου αι., ενώ κατ’ άλλους χρονολογούνται στο 18ο αι. και είναι έργο του αγιογράφου Χωματζά, μεγάλο μέρος εκ των οποίων σώζεται ως σήμερα. Το ξυλόγλυπτο τέμπλο του αποτελεί συναρμολόγηση διάφορων τμημάτων από παλαιά τέμπλα άλλων ναών της περιοχής. Οι μεγάλες παλαιές εικόνες του Χριστού και της Παναγίας Οδηγήτριας έχουν μεταφερθεί η μία στην Παναγία της Αγιάσου και η άλλη στο Εκκλησιαστικό Μουσείο Μυτιλήνης. Μετά τη διάλυση της μονής οι χώροι αξιοποιήθηκαν για τη σύσταση γηροκομείου, το οποίο λειτούργησε από το 1958 ως το 1980. Πρόσφατα το μοναστήρι ανασυστάθηκε, ανακαινίστηκε και πλέον έχει δυο μοναχούς.

Μετάβαση στο περιεχόμενο