Η ανδρική εν ενεργεία μονή Λειμώνος βρίσκεται στο κέντρο της Λέσβου και σε απόσταση 14 χλμ. από την Καλλονή σε εύφορο λεκανοπέδιο στο κέντρο ενός λιβαδιού (λειμώνα).

Ιδρύθηκε κατά τους βυζαντινούς χρόνους και λειτουργούσε ως την οθωμανική κατάληψη του νησιού το 1462 οπότε και διαλύθηκε. Η μονή ανασυστάθηκε από τον άγιο Ιγνάτιο Αγαλλιανό, σημαντική προσωπικότητα που συνέβαλε στην αναγέννηση των γραμμάτων και του πνεύματος, το 1526 και έκτοτε έγινε τόπος ασκητισμού και λατρείας για όλη τη γύρω περιοχή. Η μονή είχε φτάσει να έχει 150 μοναχούς εκ των οποίων και ο γιος του Αγ. Ιγνατίου.  Στο χώρο της μονής λειτούργησε α) η περίφημη «Λειμωνιάδα» σχολή έως και το 1923, η μοναδική στο Αιγαίο όπου είχε διδάξει κι ο περίφημος λόγιος Βενιαμίν ο Λέσβιος, β) το «Φροντιστήριον» το οποίο ήταν κατηχητικό σχολείο, οικοτροφείο και οικοκυρική σχολή για κορίτσια, γ)η Σχολή καλλιγράφων και αντιγραφέων και δ) η σχολή κεντητών και κεντήτριών. Ο Άγ. Ιγνάτιος ηγουμένευσε το μοναστήρι για τέσσερα μόνο χρόνια, αφού το 1531 εξελέγη Μητροπολίτης Μηθύμνης, απ’ όπου κα παραιτήθηκε το 1563 για να αφοσιωθεί στη μονή του.

Το λατρευτικό συγκρότημα της μονής Λειμώνος αποτελείται από οικοδομήματα διαφόρων εποχών. Το καθολικό αφιερωμένο στη σύναξη των Παμμεγίστων Ταξιαρχών οικοδομήθηκε το 1526 με την ανασύστασή της και επισκευάσθηκε επανειλημμένα. Η σημερινή του μορφή προέκυψε από την τελευταία ανοικοδόμηση του 1795.   Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος και διπλό νάρθηκα. Κοσμείται με τοιχογραφίες του 16ου και 17ου αιώνος. Αξιόλογο είναι το ξυλόγλυπτο επίχρυσο τέμπλο του ναού, δουλεμένο με μικτή τεχνική ανάγλυφου και τρυπητού στον αέρα, καθώς διέπεται από την τεχνοτροπία του οθωμανικού μπαρόκ. Διαθέτει ενσωματωμένα παρεκκλήσια της Ζωοδόχου Πηγής, αγ. Ιγνατίου, αγ. Χαραλάμπους και Αγ. Ιωάννου του Θεολόγου.

Η μονή Λειμώνος είναι φημισμένη για τις συλλογές της, τα σπουδαιότατα εκκλησιαστικά κειμήλια και την πλούσια βιβλιοθήκη χειρογράφων και προσελκύει τον προσκυνητή και των ερευνητή σπανίων κειμηλίων και εγγράφων. Στη βιβλιοθήκη της υπάρχουν 516 χειρόγραφοι κώδικες από τον 9ο αι. εκ των οποίων οι 59 είναι περγαμηνοί και οι υπόλοιποι χαρτώοι ή βομβύκινοι, ενώ παράλληλα φυλάσσονται 20.000 βιβλία με παλαιότερο αυτό του 1498. Επιπλέον, φυλάσσονται διάφορα ιερά άμφια, εξαιρετικά δείγματα εκκλησιαστικής χρυσοκεντητικής, βημόθυρα ιερού βήματος, σπαράγματα τοιχογραφιών, φορητές εικόνες, ιερά σκεύη, λειψανοθήκες και πολλά εκκλησιαστικά σκεύη. Η μονή στεγάζει, επίσης, λαογραφικό και γεωλογικό μουσείο, λεσβιακό σπίτι, ξενώνα και γηροκομείο.

Ο πλούτος των κειμηλίων και η γενικότερη προσφορά στη θρησκευτική, εκπαιδευτική και πνευματική ιστορία του νησιού καθιστά τη μονή πόλο έλξης χιλιάδων προσκυνητών. Το πλούσιο πολιτιστικό αρχείο αποτελεί αδιάψευστος μάρτυς της μακράς παράδοσης του τόπου και παρέχει πληροφορίες για την ιστορία του νησιού. Η μονή πανηγυρίζει στις 14 Οκτωβρίου, ημέρα μνήμης του ανακαινιστού και ιδρυτού της νέας μονής αγ. Ιγνατίου.

Μετάβαση στο περιεχόμενο