Ο οικισμός του Σιγρίου βρίσκεται στο δυτικότερο μέρος του νησιού και απέχει 94χλμ από τη Μυτιλήνη. Το Σίγρι είναι ένα γραφικό ψαροχώρι το οποίο διαθέτει φυσικό λιμάνι καθώς προστατεύεται από τις νησίδες Νησιώπη και Σεδούσα. Η πρώτη αναφορά για το Σίγρι γίνεται από τον ιστορικό Στράβωνα (65 π.Χ. – 23 μ.Χ.) αναφερόμενος στις διαστάσεις και τα όρια του Ελλησπόντου.

Δίπλα στο λιμάνι βρίσκεται το μικρό κάστρο, το οποίο κτίστηκε στα 1757 από τον Σουλεϊμάν Πασά προκειμένου να προστατευθεί η περιοχή και να διασφαλιστεί η ομαλή διακίνηση των εμπορευμάτων. Το φρούριο αποτελούσε το κέντρο γύρω από το οποίο αναπτύχθηκε ο οικισμός καθώς η ασφάλεια που παρείχε οδήγησε στην οικιστική ανάπτυξη της περιοχής. Το φρούριο βρισκόταν σε χρήση μέχρι το 1915 κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου αποτελώντας ορμητήριο της Entente (αμυντική δυτικοευρωπαϊκή συμμαχία) και μέχρι σήμερα διατηρείται η αρχική μορφή του σε αρκετά καλή κατάσταση.

Το Σίγρι οφείλει την παγκόσμια αναγνώριση του, στο Απολιθωμένο Δάσος που βρίσκεται στην περιοχή. Ένα μοναδικό παγκόσμιο μνημείο της φύσης το οποίο δημιουργήθηκε πριν από 15 – 20 εκατομμύρια χρόνια και απλώνεται σε όλη τη Νοτιοδυτική περιοχή της Λέσβου σε έκταση 150.000 στρεμμάτων. Αποτελεί ένα από τα σπανιότερα φυσικά μνημεία του κόσμου καθώς το υποτροπικό δάσος απολιθώθηκε επιτόπου λόγω της έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας της περιοχής αποτυπώνοντας την γεωλογική ιστορία της λεκάνης του Αιγαίου τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια

Στη κορυφή του οικισμού βρίσκεται το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου το οποίο ιδρύθηκε το 1994 με σκοπό τη μελέτη, προστασία, συντήρηση και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Στις σύγχρονες εγκαταστάσεις του Μουσείου παρουσιάζεται, μεταξύ άλλων, η εξέλιξη της ζωής στη Γη από τους πρώτους μονοκύτταρους οργανισμούς, που εμφανίστηκαν στον πλανήτη πριν από 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια, έως την εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου.

«Τόπο των Θεών» είχε χαρακτηρίσει το ψαροχώρι του Σιγρίου ο Αλμπέρ Καμύ το 1959 διηγούμενος το ταξίδι του στη Λέσβο. Μικρές, ταπεινές οικίες αμφιθεατρικά κτισμένες στην πλαγιά συνυπάρχουν με σύγχρονες κατασκευές. Ανάμεσα στα παλιά κτίσματα του οικισμού ξεχωρίζουν η εκκλησία της Αγίας Τριάδας (παλιό τζαμί) και το παλιό Χαμάμ (δεν είναι επισκέψιμο) το οποίο τροφοδοτούνταν με νερό από την κοντινή δεξαμενή στο υπόγειο της εκκλησίας και διέθετε μηχανές οι οποίες ζέσταιναν το νερό. Άλλο χαρακτηριστικό κτίσμα είναι ο παλιός ανεμόμυλος ο οποίος βρίσκεται στην κορυφή του χωριού δίπλα από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και σήμερα χρησιμοποιείται ως κατοικία.

Στο Σίγρι σώζονται αρκετές από τις παλιές δημόσιες κοινόχρηστες βρύσες, από τις οποίες οι κάτοικοι προμηθεύονταν νερό καθώς τα σπίτια δεν υδροδοτούνταν, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Οι βρύσες αυτές ήταν συνδεδεμένες με το παλιό δίκτυο ύδρευσης με πηγή του νερού («Μάνα») να βρίσκεται στο Παλιοχώρι το οποίο υδροδοτεί ως σήμερα με φυσική ροή το χωριό.

Μετάβαση στο περιεχόμενο