Το Ευρωπαϊκό οικολογικό δίκτυο Natura 2000 είναι ένα δίκτυο ζωνών προστασίας της φύσης που εκτείνεται σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση και έχει ως στόχο να διασφαλίσει τη µακροπρόθεσµη διατήρησή των πιο πολύτιµων και των πλέον απειλούµενων ειδών και ενδιαιτηµάτων της σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Συγκεκριμένα από το τέλος της δεκαετίας του ‘90 δημιουργήθηκε το θεσμικό πλαίσιο (Ν. 2742/99 και στη συνέχεια Ν.3044/02)για την προστασία των φυσικών περιοχών Ευρωπαϊκής Σημασίας με το δίκτυο «Natura 2000» σύμφωνα με τις προβλέψεις της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (92/43/ΕΟΚ).
Αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών:
- τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)» (Sites of Community Importance – SCI) όπως ορίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ. Για τον προσδιορισμό των ΤΚΣ λαμβάνονται υπόψη οι τύποι οικοτόπων και τα είδη των Παραρτημάτων Ι και ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ καθώς και τα κριτήρια του Παραρτήματος ΙΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
- τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» (Special Protection Areas – SPA) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 79/409/EK «για τη διατήρηση των άγριων πτηνών».
Η Λέσβος διαθέτει 3 περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης και 6 περιοχές ως Ζώνες Ειδικής προστασίας για την ορνιθοπανίδα.
Στις περιοχές αυτές προωθείται η διατήρηση των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας. Πιο συγκεκριμένα το δίκτυο αποτελείται από τις περιοχές όπου συναντώνται οι τύποι οικοτόπων που εμφαίνονται στα παραρτήματα της σχετικής οδηγίας και πρέπει να διασφαλίζεται η διατήρηση ή ενδεχομένως, η αποκατάσταση σε ικανοποιητική κατάσταση διατήρησης των οικοτόπων προτεραιότητας, καθώς και των ειδών προτεραιότητας της χλωρίδας και της πανίδας.
