Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου ιδρύθηκε το 1994 με σκοπό την μελέτη, προστασία, συντήρηση και ανάδειξη του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου, που αποτελεί Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης με παγκόσμια αναγνώριση λόγω της ιδιαίτερα μεγάλης περιβαλλοντικής, γεωλογικής και παλαιοντολογικής αξίας.
Η έδρα του Μουσείου βρίσκεται στον οικισμό Σίγρι της Δυτικής Λέσβου, στο κέντρο της προστατευόμενης περιοχής του Απολιθωμένου Δάσους. Στεγάζεται σε ένα σύγχρονο κτίριο 1.597 m2 και αποτελεί τον μοναδικό δημόσιο πολιτιστικό φορέα στη Δυτική Λέσβο. Οι μόνιμες εκθεσιακές ενότητες περιλαμβάνουν την ιστορία της εξέλιξης των φυτών στην γη, τα ευρήματα του απολιθωμένου Δάσους και των σημαντικότερων θέσεων φυτικών απολιθωμάτων της Ελλάδας καθώς και τις γεωδυναμικές διεργασίες που συνδέονται με την ηφαιστειότητα και την γεωιστορική εξέλιξη της περιοχής του Αιγαίου.
Έκθεση Απολιθωμένου Δάσους
Η έκθεση του Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου επιχειρεί να αναδείξει την αξία του μοναδικού φυσικού μνημείου του Αιγαίου παρουσιάζοντας σπάνια απολιθώματα της συλλογής των απολιθωμένων φυτών και ζώων που προέρχονται από την έρευνα στην περιοχή της Δυτικής Λέσβου. Η έκθεση περιλαμβάνει απολιθωμένους κορμούς, κλαδιά, καρπούς και φύλλα ποικιλίας από κωνοφόρα και αγγειόσπερμα δένδρα και απολιθωμένα οστά ζώων που ζούσαν την περίοδο του Κάτω Μειοκαίνου, πριν από 20 εκατομμύρια χρόνια.
Περιλαμβάνει εκθεσιακές ενότητες που αναφέρονται:
α) στη διαδικασία της απολίθωσης και τα διαφορετικά είδη απολιθωμάτων που μπορεί να συναντήσουμε στη φύση
β) στην εξέλιξη της ζωής στη Γη με απεικονίσεις του παλαιο-περιβάλλοντος και χαρακτηριστικά απολιθώματα για κάθε μια από τις μεγάλες χρονικές περιόδους στην ιστορία του πλανήτη
γ) στη σύνθεση του δασικού οικοσυστήματος της Αιγηίδας κατά το Κάτω Μειόκαινο
δ) στα δάση της Σεκόιας, του μεγαλύτερου φυτού που έζησε πάνω στη Γη
ε) στα χερσαίους χώρους επίσκεψης και στο θαλάσσιο τμήμα του Απολιθωμένου Δάσους της Λέσβου
στ) στη διαχρονική εξέλιξη της χλωρίδας στον Ελληνικό χώρο με χαρακτηριστικά απολιθώματα από όλη την Ελλάδα,
ζ) στο Δεινοθήριο της Λέσβου, το αρχαιότερο μεγάλο θηλαστικό στον Ευρωπαϊκό χώρο που μετανάστευσε στην Ευρώπη αξιοποιώντας τις χερσαίες γέφυρες της Αιγηίδας.
Η έκθεση ολοκληρώνεται με αναφορά στο Θεόφραστο, φιλόσοφο και μαθητή του Αριστοτέλη που γεννήθηκε στη Λέσβο και θεωρείται ο πατέρας της Ορυκτολογίας, της Βοτανικής και της Οικολογίας. Στα έργα του εντοπίζονται οι πρώτες αναφορές στο Απολιθωμένο Δάσος.
Έκθεση Γεωιστορική εξέλιξη του Αιγαίου
Η έκθεση Γεωιστορική εξέλιξη του Αιγαίου, παρουσιάζει τα γεωλογικά φαινόμενα και τις διεργασίες που διαμόρφωσαν τον Ελληνικό χώρο και ειδικότερα τα τοπία των νησιών του Αιγαίου και συνδέονται με τη δημιουργία του Απολιθωμένου Δάσους. Παρουσιάζεται η δομή του φλοιού της Γης, τα αίτια και τα αποτελέσματα της ηφαιστειότητας και της σεισμικής δραστηριότητας στον Ελλαδικό χώρο και η γεωλογική εξέλιξη της περιοχής του Αιγαίου κατά τα τελευταία 65 περίπου εκατομμύρια χρόνια.
Η έκθεση παρουσιάζει εντυπωσιακά δείγματα ορυκτών και πετρωμάτων από τη Λέσβο, την Ελλάδα και ολόκληρο τον κόσμο, απολιθώματα και πιστά αντίγραφα ευρημάτων από τον Ελληνικό χώρο, κατασκευές και τρισδιάστατα μοντέλα,
Περιλαμβάνει εκθεσιακές ενότητες:
α) Ο ζωντανός πλανήτης – Η λιθόσφαιρα
β) Από τον ωκεανό της Τηθύως στην Αιγηίδα χέρσο
γ) Τα ορυκτά του πυριτίου
δ) Ηφαίστεια και ηφαιστειακά πετρώματα
ε) Η γεωλογική δομή της Λέσβου
στ) Από την Αιγηίδα στο Αιγαίο
ζ) Σεισμοί και ενεργός τεκτονική στο Αιγαίο
η) Η ζωή στο Αιγαίο και η εμφάνιση του Ανθρώπου
Το Μουσείο διαθέτει την απαραίτητη υποδομή για τη μελέτη και έρευνα του Απολιθωμένου Δάσους, με πλήρως εξοπλισμένα ερευνητικά εργαστήρια. Οι δραστηριότητες του περιλαμβάνουν καταγραφή και χαρτογράφηση του Απολιθωμένου Δάσους, ερευνητικές δράσεις, ανασκαφικά προγράμματα, πρόγραμμα συντήρησης απολιθωμάτων, δράσεις προστασίας, ανάδειξης και διαχείρισης της προστατευόμενης περιοχής του Απολιθωμένου Δάσους, οργάνωσης περιοδικών εκθέσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό και εκδόσεων. Στις εγκαταστάσεις του πραγματοποιούνται κάθε χρόνο διεθνή επιστημονικά συνέδρια, πολιτιστικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, επιστημονικές συναντήσεις, διαλέξεις. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει δοθεί στην υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων.
Το Μουσείο συνεργάζεται με το Παγκόσμιο Δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO, το Δίκτυο Ευρωπαϊκών Γεωπάρκων, με επιστημονικούς φορείς, Μουσεία, Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Σίγρι, Λέσβος | Τ.Κ. 811 03 | 22530 54434
E-mail: info@lesvosmuseum.gr
Ιστότοπος: https://www.lesvosmuseum.gr/